Si Dështuan Dezinformatorët e Kosovës në Vizitën e Drejtorit të CIA-s
Në një botë ku inteligjenca dhe diplomacia janë komplekse, analistët kosovarë zbuluan injorancën e tyre me narrativën e nxituar dhe të rreme.
Në një botë me rrezik të lartë të inteligjencës globale dhe diplomacisë, asgjë nuk është ashtu si duket. Kur William Burns, Drejtori i CIA-s, bëri vizitën e tij të paparalajmëruar në Ballkan këtë mes Gushti, duke filluar me Bosnjën dhe Hercegovinën, pastaj Serbinë, dhe përfundimisht arriti në Kosovë, zhurmaxhinjtë politikë të rajonit nxituan të përpunonin narrativin. Përpjekjet e tyre, megjithatë, nuk ishin vetëm të gabuara, por qesharake – shpërfaqën thelbin e injorancës së thellë dhe zellit të ç’orientuar vetëshkatërrues në më pak se 24 orë.
Më 22 Gusht 2024, valët e ajrit dhe kolonat digjitale të peizazhit mediatik të Kosovës u mbushën me spekulime të nxehta. Narrativa ishte e qartë, të paktën për të pa informuarit dhe të paditurit me nxitim i thanë publikut në Kosovë se: Mungesa e takimit të Burns-it me Kryeministrin Albin Kurti ishte një përjashtim i qartë, një mesazh nga Shtetet e Bashkuara se lideri i Kosovës nuk ishte më një partner i besuar.
Në krye të sulmit ishin të zakonshmit, të ashtuquajturit analistë dhe mjetet e zhurmës tabloide që kanë ndërtuar një karrierë nga ndezja e flakëve të polemikave dhe dezinformatave. Gazeta Metro, me stilin e saj tipik bombastik, i çimentoi fjalët e Valon Sylës, një figurant i njohur për komentet e tij boshe sesa për ndonjë kuptim përmbajtësor të marrëdhënieve ndërkombëtare.
Interpretimi i Sylës? Mungesa e takimit të Drejtorit të CIA-s me Kryeministrin ishte një përjashtim i qëllimshëm, një sinjal që Kurti dhe qeveria e tij po anashkaloheshin nga Uashingtoni. Postimi i tij në Facebook ishte një shembull perfekt i llojit të analizës së cekët që dominon diskursin në kulturën tabloide të Kosovës:
"Dmth shefi i CIAs, po vjen po i takon vec Presidencen që po i jep mesazh për politikën vendore... Por spe takon Qeverinë e Kosovës, pra Albin Kurtin si Kryeministër, se nuk e konsideron partner..."
Kjo lloj retorike, e përhapur me dëshirë nga mediat si Gazeta Express dhe Paparaci, na e jep një tablo të një Kryeministri të izoluar, të braktisur nga aleati i tij më i fuqishëm.
Kori Vrulltë i Paditurisë
Narrativa fitoi vrull, thuaja se çdo media e shtonte shijen e saj të sensacionalizmit. Paparaci, i cili kurrë nuk lë një mundësi për melodramë, e ndoqi me titullin: “Kuku për neve qa na ka gjet” – një klithmë dëshpërimi që do të kishte qenë komike nëse nuk do të ishte kaq tragjikisht e gabuar.
Ramush Haradinaj, ish-Kryeministër dhe lider i Aleancës për Ardhmërinë e Kosovës (AAK), gjithashtu u bashkua në këtë betejë, duke ofruar interpretimin e tij. Duke folur në TV Dukagjini, Haradinaj pretendoi se vendimi i Burns për të takuar vetëm Presidenten dhe kreun e Agjencisë së Kosovës për Inteligjencë (AKI) ishte pasojë e përkeqësimit të marrëdhënieve midis SHBA-së dhe qeverisë së Kurtit.
Ai spekuloi se vizita ishte strategjikisht e orkestruar për të anashkaluar Kurtin, një deklaratë që ndezi më tej histerinë:
"Mirëpo në rastin tonë kjo ndryshon për shkak të përkeqësimit të marrëdhënieve dhe bllokadës që ia kanë bërë institucionet e Amerikës kryeministrit Kurti."
Këta analistë dhe politikanë njësoj ishin të shpejtë për të deklaruar rënien politike të Kurtit, duke përdorur vizitën e Drejtorit të CIA-s si gozhda e fundit në arkivol. Dhoma e rezonancës së dezinformatave duket sikur ishte gjallë dhe e shëndetshme.
Një Deklaratë që Shpërndau Iluzion
Por aq shpejt sa u ndërtua narrativa, ajo filloi të shpërbëhej. Vetëm një ditë më vonë, më 23 Gusht 2024, Zyra e Kryeministrit lëshoi një deklaratë që shkaktoi tronditje në radhët e manipulatorëve mediatikë të Kosovës:
"Kryeministri Kurti u takua me Drejtorin e CIA-s William Burns."
Në një deklaratë të shkurtër dhe të formuluar diplomatikisht, Zyra e Kryeministrit jo vetëm që konfirmoi takimin, por gjithashtu theksoi rëndësinë e tij:
"Kjo vizitë përfaqëson një moment të rëndësishëm historik në marrëdhëniet bilaterale Kosovë – ShBA... për të avancuar bashkëpunimin me CIA-n."
Narrativa e përpunuar nga analistët ishte jo vetëm e gabuar, por për të ardhur keq. Përjashtimi i supozuar nga CIA nuk ishte asgjë më shumë se një produkt i imagjinatës së tyre, një përpjekje dëshpëruese për të krijuar një histori që i përshtatej agjendës së tyre.
E Vërteta e Kamufluar: Deklarata për Shtyp që Hoqi Të Vërtetën
Ajo që analistët (tash e tutje budallenjët) nuk arritën të kuptojnë: ajo që ata kurrë nuk duket se e kuptojnë – është kompleksiteti i shumëfishtë i diplomacisë së nivelit të lartë dhe punës së inteligjencës. Deklarata për shtyp nga Zyra e Kryeministrit ishte e përpunuar me kujdes, një pjesë e komunikimit strategjik të dizajnuar për të fshehur po aq sa zbulonte.
Vizita e Burns nuk ishte për pamje ose qëndrime publike; ajo ishte për diskutime thelbësore, prapa skenave, mbi sigurinë dhe bashkëpunimin e inteligjencës. Përmendja e rritjes ekonomike dhe progresit demokratik ishte një shpërqendrim i qëllimshëm, një mënyrë për të ofruar një arsye publike ndërsa diskutimet e vërteta mbeteshin të mbuluara me fshehtësi.
Por pikërisht në ato rreshta e kanë humbur derën e shtëpisë këta budallenjë injorantë që vetëm vetën e tyre e kanë bindur se janë të mençur. Përmbajtja e deklaratës për “zhvillim ekonomik” duket se ua ka humbur rrugën 😆. Prandaj, si të pa aftë për të parë so më shumë se bank-notat financiare, ata panë vetëm atë që e dëshironin të shihnin, atë për çka ata janë të uritur e të etur, për atë që ata shesin çdo gjë paranë, por si të paditur që janë, duket se ju ka tingëlluar si një mundësi për të kritikuar dhe sensacionalizuar. Nxitimi i tyre për të komentuar, për të qenë të parët që deklaruan rënien e supozuar të Kurtit, ishte asgjë më pak se një iluzion i gabuar. Ata u ekspozuan si jo analistë të informuar, por si përçues të injorancës, të paaftë për të kuptuar dimensionet strategjike të vizitës.
Nga Spekulimi te Poshtërimi
Brenda orëve nga deklarata për shtyp, narrativa e analistëve ishte në shkatërrim. Valon Syla, i cili kishte qenë aq i shpejtë për të deklaruar parëndësinë e Kurtit, u gjend i ekspozuar si një budalla. Postimi i tij në Facebook, i mbushur me guxim dhe pretendime të pabazuara, tani qëndron si një testament i injorancës së tij.
Gazeta Metro, Gazeta Express, dhe Paparaci – të gjitha kishin shushuritur me zhurmë prej kërcejve që kur e panë diellin në mes të dimrit, menduan se ishte verë, dhe në një tentativë për të dalur në sipërfaqe ata u ngrinë në birucat e tyre. Një narrativë që ishte thellësisht e gabuar, “u kushtoi atyre me jetë”.
Këta që duket se e kanë bindur vetën se janë të mençur e profesional, duket sikur kishin dështuar të bënin detyrën më bazike të gazetarisë: të verifikonin, të pyesnin, të prisnin për faktet para se të nxirrnin gjykime.
NACIONALE, mjeti famëkeq i drejtuar nga Berat Buzhala, u përpoq të ndryshonte kurs. Në një artikull me shkronja të ngatërruara, ata u përpoqën të minimizonin rëndësinë e takimit, duke sugjeruar se vizita e Burns ishte më shumë për strategjinë e zgjedhjeve të SHBA-së sesa për ndonjë angazhim kuptimplotë me Kosovën.
"Drejtori i CIA nuk vjen me bisedu për investime të huaja direkte, as për demokraci e ekonomi..."
Por ishte shumë vonë. Dëmi ishte bërë, jo për Kurtin apo për marrëdhënien SHBA-Kosovë, por për besueshmërinë e atyre që kishin nxituar të përhapnin një narrativë të rreme.
Realitete të Ashpra
Gjithë kjo histori shërben si një kujtesë e ashpër e rreziqeve të komentimit të pa informuar, veçanërisht në një rajon të ngarkuar politikisht si Ballkani. Këta analistë, me mungesën e tyre të kuptimit për strategjitë globale dhe gjeopolitike, u zbuluan si thjesht oportunistë, të kapur pas çdo rasti për të rritur profilin e tyre, pa marrë parasysh se sa të shkëputur ishin nga realiteti.
Komenti i tyre nuk ishte vetëm i pa informuar – ishte i rrezikshëm. Në nxitimin e tyre për të kritikuar, ata ushqyen një narrativë që mund të kishte pasur pasoja reale për statusin e Kosovës në skenën globale. Injoranca e tyre nuk ishte e thjeshtë; ishte një forcë e keqe që kërcënoi të minonte stabilitetin që ata pretendonin se kujdeseshin.
Ndërsa pluhuri ulet, ka një mësim këtu për të gjithë ata që guxojnë të komentojnë mbi çështje të rëndësisë ndërkombëtare: njihni faktet tuaja, kuptoni rëndësinë, dhe mbi të gjitha, qasuni me përulësi në kompleksitetin e çështjeve globale.
Ata që nxituan të nxirrnin përfundime pas vizitës së Burns janë tërësisht të diskredituar nga veprimet e tyre, dhe të ekspozuar para narrativave të tyre të cilat duken se janë fabrikime të zbrazëta. Ata e varrosën vetën nën peshën e injorancës së tyre, dhe besueshmëria e tyre qëndron në rrënojat e plunurit të paditurisë së tyre.
Herën tjetër që ndodh një vizitë e nivelit të lartë si kjo, ndoshta ata do të mendojnë dy herë para se të nxitojnë në shtyp. Ose ndoshta nuk do ta bëjnë – dhe do të gjenden, edhe një herë, ose do të përballen me realitetin e të objekt i talljeve dhe përbuzjes, ashtu siç e meritojnë me të drejtë.