Kur Mbaron Keqardhja: Gënjeshtra e Izraelit për Iranin

Keqardhja globale për Izraelin është e zbehur, jo nga indiferenca, por nga lodhja prej dekadash mashtrimesh, brutaliteti në Gaza dhe alarmesh të rreme për armët bërthamore të Iranit.

Në arenën e gjeopolitikës, monedha e besueshmërisë është njëkohësisht e çmuar dhe e rrezikshme. Teksa Izraeli gjendet sërish nën kërcënim, kësaj here nga Republika Islamike e Iranit, kjo ndodh në një strukturë që po shembet, e ndërtuar prej vetë Izraeli: një histori e gjatë dhe gjithnjë e më e papërballueshme e manipulimit të frikës ekzistenciale për ta arsyetuar agresionin, dhe kërkesën për keqardhje globale, ndërkohë që ua mohon atë të tjerëve.

Ekziston, sigurisht, një rrezik real. Regjimi teokratik i Iranit është armiqësor ndaj Izraelit, financon grupe të armatosura si Hezbollahun, Milicitë Shiite në Irak, Huthit në Jemen, dhe është i pozicionuar strategjikisht për të shkaktuar dëme. Qytetarët izraelitë janë vërtet nën kërcënim, dhe frika e tyre është e kuptueshme. Por ky realitet nuk mund të shkëputet nga një tjetër, po aq i ngutshëm: fakti që shteti izraelit, i udhëhequr nga një qeveri me gjithnjë e më pak besim ndërkombëtar, ka shtrembëruar vazhdimisht natyrën dhe përmasat e këtij kërcënimi, më së shumti përmes pohimeve të përsëritura, për gati tri dekada, se Irani është vazhdimisht në prag të ndërtimit të armëve bërthamore.

Ky pretendim jo vetëm që ka qenë i pasaktë, por në mënyrë të përsëritur dhe të vërtetueshme, krejtësisht i rremë. Kryeministri Benjamin Netanyahu, figura më jetëgjatë e kësaj narrative, e ka ndërtuar karrierën e tij mbi parashikime të vazhdueshme për një "sulm bërthamor në një të ardhme të afërt" nga Irani. Në vitin 1996, ai deklaroi me siguri se Irani do të ishte në gjendje të prodhonte një bombë bërthamore brenda "tre deri në pesë vjet", pa pasur nevojë të importojë materiale. Në vitin 2006, ai paralajmëroi Kongresin Amerikan: "Zonja dhe zotërinj, koha po mbaron", duke pretenduar se Irani do të ishte në gjendje të prodhonte 25 bomba bërthamore në vit brenda një dekade. Në vitin 2012, këmbënguli se ishin "gjashtë muaj larg" nga përftimi i 90% të uraniumit të pasuruar të nevojshëm për një bombë atomike. Sërish, në vitin 2015, përpara Këshillit të Sigurimit të OKB-së, paralajmëroi se Irani ishte "javë larg" nga posedimi i materialit për armë bërthamore. Edhe në vitin 2018, i tha CNN-it se Irani e kishte tashmë njohurinë shkencore për të "prodhuar bombën bërthamore shumë shpejt." Më së fundi, më 12 qershor 2025, Netanyahu e përsëriti refrenin e tij: "Nëse nuk ndalohet, Irani mund të prodhojë një armë bërthamore shumë shpejt. Mund të jetë brenda vitit, mund të jetë për disa muaj."

Megjithatë, pavarësisht këtyre alarmeve të përhershme, shpesh të shoqëruara me urgjencë dramatike dhe spektakël teatral, asnjë prej parashikimeve nuk është realizuar. Agjencia Ndërkombëtare për Energjinë Atomike (IAEA), autoriteti global për verifikimin bërthamor, ka deklaruar vazhdimisht se nuk ka prova përfundimtare që Irani po zhvillon në mënyrë aktive një armë bërthamore. Pasurimi i uraniumit nga ana e Iranit, ndonëse provokues dhe potencialisht destabilizues, mbetet teknikisht i kthyeshëm dhe nuk ka kaluar në fazën e vërtetë të armatimit. Plani i Përbashkët Gjithëpërfshirës i Veprimit (JCPOA) i vitit 2015, të cilin Izraeli e kundërshtoi ashpër, arriti të frenonte ndjeshëm aktivitetet bërthamore të Iranit përmes inspektimeve të rrepta, deri sa u minua në mënyrë të njëanshme nga administrata e parë e Presidentit Donald Trump në SHBA, me miratim të heshtur nga Izraeli.

Ndërkohë, Izraeli, që nuk është nënshkrues i Traktatit për Mospërhapjen e Armëve Bërthamore (NPT), mban një arsenal bërthamor të pashpallur, që besohet të përmbajë mbi 80 koka bërthamore. Ai refuzon inspektimet, kundërshton bisedimet për ç’armatimin, dhe megjithatë këmbëngul se Irani duhet të bombardohet për një program që kurrë nuk ka arritur ta provojë se ekziston. Ky nuk është një qëndrim parimor, është hipokrizi gjeopolitike e veshur si qartësi morale.

---

I dashur lexues, kjo më lartë, ishte pjesa falas e kësaj analize.
Kjo analizë vazhdon duke ju informuar për agresionin e paprovokuar të Izraelit, rënien e keqardhjes globale ndaj civilëve izraelitë dhe ngritjen e rrezikshme të autoritarizmit në Izraelin e Netanyahut.
Abonohuni tani për të lexuar pjesën e plotë të kësaj analize dhe për të mbështetur gazetarinë me integritet.

---