Kërcënimi ndaj Demokracisë në Fjalët e Trump-it
Premtimi i Trump për t'i dhënë fund votimit nëse rizgjidhet, është kërcënim për thelbin e demokracisë, duke sinjalizuar një udhëtim drejt autoritarizmit që kërkon vëmendje dhe rezistencë urgjente.
Në spektaklin e madh të fushatës presidenciale amerikane, gjithmonë ka pasur një pjesë të madhe të fjalimeve të bujshme, premtimeve të çuditshme dhe deklaratave tronditëse. Por ajo që po ndodh këtyre ditëve në fushatën e Trump-it është përtej teatrit të zakonshëm politik, është diçka shumë më e errët, diçka që kërcënon vetë themelet e demokracisë. Dhe është koha që të gjithë të shkruajmë e flasim për këtë.
Gjatë fundjavës që po lëmë pas, Donald Trump u paraqit përpara një turme adhuruesish dhe bëri disa deklarata që duhet të frikësojnë çdo qytetar që beson në procesin dhe vlerat demokratike. Me kapadaillëkun e tij të zakonshëm, u tha adhuruesve të tij se, nëse votojnë për të në nëntor, nuk do të kenë më nevojë të votojnë përsëri. Po, e lexuat qartë e mirë (shih videon më poshtë): njeriu që dikur mbante postin më të lartë në SHBA po premton të zhvleftësoj procesin zgjedhor, por pasi ai të bëhet president. "Dilni dhe votoni vetëm këtë herë," tha ai, "sepse pas kësaj here, nuk do të keni më nevojë ta bëni."
Sigurohuni që ta kujtoni këtë detaj, mirë-e-mirë. Gurthemeli i demokracisë—e drejta për të votuar, fuqia e popullit për të zgjedhur udhëheqësit e tyre—u hodh poshtë si një bezdi e thjeshtë, “një barrë” që Trump dëshiron t’jua heqë atyre nga përgjegjësia. Me këtë deklaratë Trump na mundësoi një pamje ku, nën sundimin e tij, çështja e mërzitshme e hedhjes së fletës së votimit do të ishte një gjë e së kaluarës. "Do ta rregullojmë aq mirë," i siguroi ai mbështetësit e tij, "sa nuk do të keni nevojë të votoni më."
Kjo nuk është hera e parë që Trump ka ngritur një ide të tillë. Kjo është bërë një temë përsëritëse në retorikën e tij, dhe është aq shqetësuese sa duket. Ai po e prezanton fundin e votimit si një çlirim të gëzuar, një shpërblim për besnikërinë ndaj tij. Por mos gaboni: kjo nuk është thjesht një nga premtimet e tij të çuditshme. Kjo mendësi është një sulm i drejtpërdrejtë ndaj vetë konceptit të demokracisë.
Procesi demokratik nuk është vetëm për aktin e votimit; është për pjesëmarrjen e vazhdueshme, aktive të qytetarëve në qeverisjen e tyre. Është për llogaridhënie, demokracia ia jep të drejtën qytetarit për të ndryshuar kursin politik nëse ata që janë në pushtet nuk shërbejnë për të mirën publike. Duke sugjeruar se votimi mund të "rregullohet" aq shumë sa të bëhet i panevojshëm, Trump po propozon asgjë më pak se fundin e demokracisë ashtu siç e njohim.
Por përveçse ky premtim është i tmerrshëm, ka diçka edhe më të fshehtë që po ndodh nën sipërfaqe. Vetëm një ditë para se Trump të bënte premtimin e tij për "fundin e votimit", ai u tha mbështetësve të tij diçka po aq të çuditshme dhe edhe më të pazakontë. Të enjten, ai that se ata nuk kanë nevojë të votojnë fare në këto zgjedhje të ardhshme. "Kam aq shumë vota," mburrej ai. "Nuk na duhen votat. U them njerëzve të mi, nuk më duhen vota. Kemi të gjitha votat që na duhen." (shih videon më poshtë)
Kjo nuk është thjesht e çuditshme; është një dritare e frikshme në mënyrën se si Trump i sheh zgjedhjet e ardhshme. Gjykuar nga këto deklarata, duket se ai nuk beson se duhet t’i fitojë votat për t’i fituar zgjedhjet. Ai duket sikur nuk beson se vullneti i popullit duhet të vendosë fatin e tij. Dhe pse do të besonte? Ky është një njeri që, gjatë presidencës së tij, tregoi një përçmim të hapur për normat demokratike, që kulmoi me refuzimin e tij për të pranuar rezultatet e zgjedhjeve të vitit 2020 dhe rolin e tij në nxitjen e përpjekjes kryengritëse për ta mbajtur pushtetin me dhunë më 6 Janar, 2020.
Çka është edhe më shqetësuese është themeli që po vendoset për ta bërë vizionin e errët të Trump-it një realitet. Siç u raportua nga Rolling Stone dhe The Atlantic, të paktën 70 zyrtarë zgjedhorë të cilët mohuan dhe vazhdojnë të mohojnë legjitimitetin e zgjedhjeve të vitit 2020 janë vendosur strategjikisht në shtetet kyçe të procesit zgjedhor siç janë: Arizona, Georgia, Michigan, Nevada, North Carolina dhe Pennsylvania. Këta zyrtarë nuk janë thjesht skeptikë të rastësishëm; ata janë mohues të vendosur të zgjedhjeve që tashmë i kanë refuzuar ose e kanë vonuar qëllimshëm procesin e çertifikimit në zgjedhjet e fundit. Duket sikur këta zyrtarë zgjedhorë janë vendosur për një arsye: për të siguruar që rezultatet e zgjedhjeve të ardhshme, pavarësisht se sa të qarta do të jenë, të mos çertifikohen nëse nuk shkojnë në rrugën e dëshiruar të ish-Presidentit Trump.
Implikimet e kësaj janë tronditëse. Pasi duket se fushata e Trump-it nuk po mbështetet në pritshmëritë për fitimin e zgjedhjeve në kuptimin tradicional. Ata duket sikur nuk janë të përqendruar në bindjen e votuesve ose në ndërtimin e koalicioneve të gjera. Në vend të kësaj, ata duket se po përgatiten për ta mbështetur një kaos, një manovrim politik për të refuzuar çertifikimin e rezultateve, kështu me synim shkatërrimin e normave demokratike. Fushata e Trump, duket se po përgatiten të pretendojnë fitoren me çdo kusht.
Kjo strategji e përmbytjes së procesit zgjedhor nuk është e re; është një vazhdimësi e asaj që pamë në vitin 2020. Por këtë herë, duket sikur po përgatitet me një saktësi të tmerrshme. Në zgjedhjet e fundit, ne ishim dëshmitarë të spektaklit të një presidenti në detyrë që refuzonte të pranonte disfatën. Ai, përhapte pretendime të pabazuara për mashtrim dhe nxiti një sulm të dhunshëm ndaj Shtëpisë së Bardhë. Këtë herë, Trump po e bën të qartë se nuk e ka ndërmend të humbasë—dhe nuk i duhen votuesit për të fituar.
Ndërsa jemi vetëm 78 ditë larg nga zgjedhjet Presidenciale, çuditshmëria e kësaj fushate ka arritur kulmin. Natyra e ç’rregullt dhe kaotike e mesazheve të Trump-it, zgjedhjet e çuditshme, miliarderët ekscentrikë që e mbështesin atë—të gjitha këto formojnë një fushatë që është e shkëputur nga realiteti i fushatave tradicionale. Por nën sipërfaqe, diçka shumë më e rrezikshme po zihet.
Partia Demokratike, nën udhëheqjen e Kamala Harris, po drejton një fushatë që nga të gjitha llogaritë duket si një forcë e pandalshme tradicionale. Ata janë atje, duke kërkuar vota, duke ndërtuar një koalicion dhe duke luajtur sipas rregullave të demokracisë. Por a janë ata të përgatitur për atë që do të vijë pasi të numërohen votat? A janë ata të gatshëm për një botë ku votat nuk kanë rëndësi?
Pyes sepse retorika e Trump-it dhe strategjia e Republikanëve janë tregues i qartë që këto zgjedhje nuk do të vendosen në kutinë e votimit. Unë mendoj se këto zgjedhje do të vendosen në korridoret e fuçisë, në gjykata dhe në rrugë. Nëntori i këtij viti, duket sikur nuk do të jetë një luftë vetëm për postin e presidentit, por për vetë shpirtin e demokracisë amerikane.
Premtimi i Trump-it për t’i dhënë fund të drejtës së votimit nuk është thjesht një tjetër ekzagjerim i fushatës; është një deklaratë e qëllimshme. Dhe nëse qytetarët amerikan nuk e marrin seriozisht këtë, nëse nuk luftojnë kundër këtij autoritarizmi në rritje, ata mund të gjejnë veten duke u përballur dhe jetuar në një vend ku populli nuk ka më një zë, ku vallja e fundit e demokracisë ka përfunduar, dhe ata mund të qajnë vetëm përball hirit të një republike që dikur ishte demokraci.
